Theo lịch trình giới thiệu tập thơ "Tù" của Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ tại Úc, dù là địa điểm cuối, và thời tiết khá lạnh của ngày đầu đông, nhưng Cộng đồng và đồng bào tại thành phố Melbourne đã tham dự đông đảo. Đền Thờ Quốc Tổ của Cộng Đồng Người Việt Tự do tiểu bang Victoria, 90 Knight street, Sunshine, Melbourne, nơi tổ chức tập thơ vào trưa Chủ nhật, ngày 21 tháng 6 năm 2009, đã được Ban chấp hành CD và Ban Tổ Chức (BTC) trang trí long trọng để tiếp đón đồng bào và phái đoàn đại diện GHPGVNTN.
Hội trường chính được trang trí thật trang nghiêm với bàn thờ của cố Tăng Thống Thích Huyền Quang được đặt ngay giữa, hai bên là hình của Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và biểu ngữ “Văn phòng đại diện Úc Châu, buổi phát hành thơ "Tù" của HT Thích Quảng Độ và tường trình về hiện tình Phật Giáo Việt Nam”.
Vì số ngưởi đến tham dự quá đông, nên cộng đồng đã mượn thêm trụ sở sinh hoạt của Phật Giáo Hòa Hảo, đối diện đền thờ quốc tổ, rồi chuyển âm thanh và hình ảnh sang cho đồng bào theo dõi, nhưng vẫn không đủ chỗ cho đồng bào và số người đến trễ phảI ngồi bên ngoài nghe, mặc dầu ngoài trời đang mưa.
Hiện diên trong buổi ra mắt “Thơ Tù” của Đại lão Hòa Thượng Thích Quảng Độ, xử lý Thường vụ Viện Tăng thống, kiêm Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, gồm có Đại lão Hòa thượng Thích Hộ Giác, Phó Tăng thống kiêm Chủ tịch Văn phòng II Viện Hóa Đạo, GHPGVNTN; Thượng tọa Thích Viên Lý, Tổng Thư Ký Văn phòng II VHĐ (VP II VHĐ); Pháp sư Niên trưởng Thích Giác Đức, Tổng Ủy viên Nghiên cứu Kế hoạch, VP II VHĐ đến từ Hoa kỳ; Hòa thượng Thích Thiện Tâm, Tổng Ủy viên Liên lạc Canada VP II VHĐ, kiêm Chủ tịch GHPGVNTN Hải ngoại tại Canada, đến từ Canada; Thượng tọa Thích Phước Nhơn, Tổng Ủy viên Đặc trách Liên lạc và Đại diện Giáo hội PGVNTN tại Úc Đại Lợi và Tân Tây Lan, đến từ Perth, Úc Châu; giáo sư Võ Văn Ái, Phát ngôn nhân Viện Hóa Đạo, GHPGVNTN, kiêm Tổng Ủy viên Ngoại vụ Văn phòng II Viện Hóa Đạo; cô Ỷ Lan, Phó giám đốc Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế, Đặc trách Vụ Quốc tế, đến từ Pháp.
Về phiá cộng đồng Việt Nam có sự hiện diện của ông chủ tịch cộng đồng NVTD Úc châu kiêm tiểu bang Victoria là ông Nguyển Thế Phong cùng ban chấp hành, ông Nguyễn Bon, bà Bé Hà đại diện Hiệp hội tương trợ người Đông Dương, đài Radio SBS, VNTV 31, tuần báo TiVi Victoria, nhóm Vovinam và nhiều đại dịên đoàn thể trong cộng đồng và đặc biệt có nhiều quan khách Úc đại diện cho chính phủ và đảng phái của Úc tham dự, như: Dr. Sharman Stone MP, bộ trưởng đối lập di dân và công dân (Immigration and Citizenhip Affair), bà Thượng Nghị sĩ Judy Maddigan MLA, đại diện đảng lao động vùng Essendon, Ông Micheal Clare, Thị trưởng hội đồng thành phố Marribynong, Ông Siu Tran, phó Thị trưởng Thành phố Brimbank và các nghị viên của thành phố là ông Robert Shannon, bà Margaret Guidice.
Trong phần mở đầu chương trình ông Nguyễn Thế Phong giới thiệu cùng quan khách TT Thích Phước Nhơn, trưởng ban tổ chức của buổi phát hành tập thơ "Tù". Ông cho biết đây là niềm vinh dự cho cộng đồng, được TT Thích Phước Nhơn chọn Đền thờ Quốc tổ làm nơi ra mắt tập thơ "Tù" của HT Thích Quảng Độ.
Tiếp theo TT Thích Phước Nhơn, đại diện BTC, chào mừng đồng bào và giới thiệu phần Pháp thoại do Pháp sư Thích Giác Đức trình bày, trước khi đi vào phần giới thiệu tập thơ. Với giọng nói thật trầm ấm, Pháp Sư Thích Giác Đức đã nói về sự bao la phong phú của đạo Phật, ngày càng được nhân loại đón nhận với những triết lý thực tế của đạo Phật. Riêng tại VN, đạo Phật đã thấm nhuần vào dân tộc VN từ những thời xa xưa lập quốc. Các vị vua chúa VN từng xuất thân là tín đồ đạo Phật hay từ nơi cửa Phật, như hai Bà Trưng, Bà Triệu, vua Lý Thái Tổ, vua Trần Nhân Tông, v.v... cũng như dân tộc VN và đạo Phật đã gắn liền với nhau theo vận nước… Trước hiện tình đất nước, GHPGVNTN và HT Thích Quảng Độ đã tiếp nốI truyền thống ấy để đưa giáo hội và đất nước qua cơn đại nạn và nhất là ngay lúc này Ngài Quảng Độ cũng như GHPGVNTN không thể nào nhắm mắt làm ngơ trước hiểm họa tàn phá môi sinh và mối nguy kịch 3 ngàn năm đô hộ giặc Tầu đang diễn ra qua sự kiện CSVN để cho Trung Cộng đổ dân vào khai thác bauxite tại Tây nguyên.
Dẫn chứng lịch sử, Pháp sư Giác Đức cho thấy HTTQĐ, GHPGVNTN cũng chỉ tiếp nối con đường nhập thế cứu đời của các vị anh hùng dân tộc xuất thân từ cửa chùa như hai bà Trưng, Bà Triệu, vua Trần Nhân Tông, Đinh Bộ Lĩnh, Trần Hưng Đạo, v.v… đã phải tạm cởi áo tu hành ra trận để bảo vệ quê hương dân tộc.
Tiếp nối buổi thuyết pháp là phần cung nghinh Chư Tăng đến từ Hoa Kỳ và Canada. Sau phần chào cờ Úc, Việt, nhạc hiệu Phật Giáo VN và phút mặc niệm, là phần giới thiệu phái đoàn văn phòng II GHPGVNTN tại hải ngoại và quan khách Việt Úc.
Sau phần tuyên bố lý do buổi lễ của Thượng tọa Thích Phước Nhơn, TT Thích Viên Lý đứng lên tóm lược Tiểu sử của Đại lão Hòa Thượng Thích Quảng Độ .
Kế tiếp là phần phát biểu của các chính giới, bà Guidice đại diện cho Dr. Sharman Stone MP, bộ trưởng đối lập di dân và công dân, Dr. Sharman Stone MP gởi lời chúc mừng đảng đổi lập Malcolm Turnbull đến cộng đồng và ca ngợi dân tộc Việt Nam và nhân loạI rất hãnh diện khi có một người như HT Thích Quảng Độ. Dân biểu đảng lao động July Maddigan cho rằng việc giam cầm một vị cao tăng vì lý do hoạt động tôn giáo và đòi hỏi nhân quyền là sự kiện không thể chấp nhận được.
Đặc biệt là phần phát biểu của Ông chủ tịch cộng đồng Nguyễn Thế Phong, ông cám ơn hội đổng thành phố Brimbank đã cho phép cộng đồng có nơi sinh hoạt. Ông ca ngợi tinh thần bất khuất Vô Úy của Hòa Thượng TQĐ được thể hiện qua bài thơ “Nói chuyện với tử thần”:
“Xà lim trông hệt cái nhà mồ
Mỗi lần mở cửa tôi ra vô
Thấy như chôn rồi mà vẫn sống
Tử thần tôi sợ con cóc khô”.
Hơn 130 bài trong tập Thơ "Tù" đã ghi lại những hình ảnh trái ngang với những nỗi bất công mà con người Việt Nam hiện nay phải chịu đựng, dù đang sống trong nhà tù lớn hay bị giam cầm trong nhà tù nhỏ. Bên cạnh nỗi thao thức trước khổ nạn của đất nước là những vần thơ ghi lại nỗi lòng tha thiết nhớ thương mẹ của người con hiếu thảo TQĐ trong đêm khuya nơi chốn lao tù. Sự chịu đựng và sức kiên trì của Ngài có thể cảm được qua những vần thơ tin tưởng vào tương lai của dân tộc như trong bài "Tự Nhủ":
….
Đất nước này trải qua nhiều thế kỷ
Chưa bao giờ đổ nát như hôm nay
Nhưng khí thiêng sông núi còn đây
Lý, Trần mộng chắc có ngày trở lại
Dù khó khăn ta không quản ngại
Đem đạo vàng truyền rải khắp non sông.
Tiếp theo là đạo từ của Hòa Thượng Thích Hộ Giác, phó Ttăng Thống Văn phòng II Viện Hóa Đạo. Ngài chân thành cám ơn đến Cộng Đồng ngướI Việt tại Úc Châu, mọi đoàn thể không phân biệt tôn giáo, Phật tử đã ủng hộ GHPGVNTH từ bấy lâu nay, đặc biệt là sau khi Giáo chỉ số 9 ra đời. Ngải khẳng định Giáo Hội sẽ vẫn tiếp tục con đường phục vụ đạo pháp và quê hương dân tộc Việt Nam.
Kết tiếp là phần phát biểu cảm tưởng cúa Giáo Sư Võ Văn Ái. Ông tâm sự rằng khi trở lại thành phố Melbourne ông có được hai niềm vui: thứ nhất là gặp gỡ lại cộng đồng, thứ hai là được nghe phần bình thơ rất sống động của ông Nguyễn Thế Phong. Tiếp theo, ông sơ lược lại cuộc sống, những việc làm của HT Thích Quảng Độ ở quê nhà, chỉ vì đấu tranh cho tự do tôn giáo nên phải bị ba mươi năm tù đày và quản thúc tại gia. Giáo sư cho biết trong vòng 30 năm, bị giam cầm trong nhà tù cộng sản, HT TQĐ đã chép lại trong trí óc của Ngài 400 bài thơ. Được biết 400 bài thơ đã được lén gởi ra ngoài qua những cuộc thăm nuôi và nhắn gởi ra cho Sư ông Thích Nhất Hạnh, nhưng rất tiếc đã không được phát hành. Sau khi ra tù vào năm 1998 Ngài đẵ cố nhớ lại và viết lại tập thơ, trong đó có phần nói lên sự tha hóa của tôn giáo, con ngườI dưới chế độ cộng sản tại Việt Nam.
Trong tập “Thơ Tù” Giáo Sư Võ Văn Ái đã trích các đoạn thơ tiêu biểu gói ghém tâm tư thầm kín của vị tù lương tâm nhân loại TQĐ:
“Ngày đứng âm thầm nhìn lá rụng
Đêm ngồi lặng lẽ đếm sao rơi
Muốn hỏi tri âm sầu viễn xứ
Tiếng nhạn kêu sương lạnh cả trời”.
Hay đạo pháp trong chế độ cộng sản thể hiện qua những câu thơ trào phúng:
“Đạo pháp ngày nay đổ quá rồi
Mười người tu học chục ngườI thôi
Chùa hoang cảnh vắng sư về tục
Khói lạnh sương tàn Phật bỏ rơi”.
Hoặc tâm trạng cô độc trong cảnh lao tù:
“Màn đêm dày đặc phủ xà lim
Có vật gì rôi giữa khoảng im
Lắng mãi tôi nghe rồi mớI biết
Thì ra tiếng động của con tim.”
Nhân dịp này, Giáo Sư Vỏ Văn Ái cũng đề cập đến lời kêu gọi đấu tranh bất tuân dân sự và bất bạo động của Ngài Quảng Độ, để báo động về sự nguy hại của môi sinh qua sự cấu kết khai thác quặng Bauxite ở Tây Nguyên của nhà nước cộng sản VN và Trung cộng, cùng vớI nạn xâm lấn lãnh thổ. Giáo sư Ái cũng đã tường trình những việc làm của Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế trong những năm qua...
Cuối cùng là phần trả lời thắc mắc của đồng bào. Pháp Sư Giác Đức giải thích lý do ra đời của Giáo chỉ số 9 là để phá vỡ âm mưu của CSVN muốn tiêu diệt GHPGVNTN và giải tán Viện Hóa Đạo hầu gây chia rẽ trong tăng đoàn, và làm lũng đoạn thêm Giáo Hội. Ngài cũng nói thêm về cơ cấu sinh hoạt tại địa phương, đại diện Văn Phòng II của Giáo Hội cho biết, tại Úc có Thượng Tọa Thích Phước Nhơn là vị đại diện chính thức tại Úc Châu. Ngoài ra, Pháp sư Giác Đức khuyến khích các Phật tử có cùng quan điểm với Giáo Hội nên liên lạc sinh hoạt với nhau.
Kết thúc buổi nói chuyện TT Thích Phước Nhơn đã thay mặt ban tổ chức cám ơn Ông Nguyễn Thế Phong và ban chấp hành đã cho Giáo Hội PGVNTN tổ chức buổi ra mắt tại Đền Thờ Quốc Tổ, các hội đoàn, truyền thông báo chí, phật tử, và cầu nguyện mọi người có nhiều nghị lực và trí tuệ để tiếp tục con đường đấu tranh nhân quyền cho quê hương dân tộc Việt Nam.
Buổi lễ chấm dứt vào lúc 7.00 giờ tối cùng ngày.
Melbourne, Anh Đào
